IDEXX SDMA
SDMA klinische casus: Bess
SDMA helpt bij het vaststellen van vergevorderde chronische nierziekte bij een oudere kat
Achtergrondinformatie
Naam: Bess
Leeftijd: 15 jaar
Ras: Amerikaanse korthaar
Geslacht: Vrouwelijk gecastreerd
Reden voor bezoek aan de dierenarts
Bess kwam op het spreekuur voor haar jaarlijkse gezondheidscontrole.
Voorgeschiedenis
Haar eigenaar vertelde dat Bess slomer was nu ze ouder werd en dat ze niet meer zoveel at als voorheen. De eigenaar had geen veranderingen opgemerkt in haar drink- of plaspatroon. Ze was onderdeel van een huishouden met meerdere katten.
Lichamelijk onderzoek
Bess had matige gebitsproblemen. De rest van het algemeen onderzoek was niet afwijkend. De spiermassa op haar rug was geslonken, zoals vaak gezien wordt bij oudere dieren.
Diagnostisch plan
Compleet bloedbeeld, klinische chemie inclusief IDEXX SDMA-test en elektrolyten, compleet urineonderzoek en Totaal T4 werden geadviseerd. Deze onderzoeken zijn geschikt voor Bess en andere dieren van haar leeftijd die dezelfde verschijnselen vertonen, om naast het lichamelijk onderzoek een goed klinisch beeld te vormen.
Resultaten bloed- en urineonderzoek
Bess had een verhoogde SDMA*-waarde en tegelijkertijd een verminderd concentrerend vermogen van de urine met een soortelijk gewicht van 1.014. Het rode- en witte bloedbeeld, de andere parameters uit het routineprofiel en Totaal T4 waren daarentegen binnen de referentiewaarden.
Mogelijke vervolgstappen
-
De verhoogde SDMA-concentratie geeft aanleiding tot aanvullend onderzoek naar de nieren. De juiste vervolgstap is een compleet urineonderzoek, dat al was uitgevoerd. Het lage soortelijk gewicht van de urine was een andere aanwijzing voor verminderde nierfunctie.
-
Beeldvormende diagnostiek kan nuttig zijn om de nieren verder te beoordelen, nierziekte te bevestigen en een onderliggende oorzaak op te sporen (bijv. infecties of stenen), en moet worden overwogen bij patiënten die tekenen van nierziekte vertonen.
- Ook de bloeddruk moet worden gecontroleerd bij dieren met nierziekte.
Follow-up
- Twee weken later vond een controle plaats inclusief röntgenfoto's, bloeddrukmeting en een herhaling van het compleet bloedbeeld, klinische chemie en compleet urineonderzoek met eiwit/kreatinine-ratio (UPC).
- Resultaten: Op de röntgenfoto's waren geen stenen te zien, terwijl de nieren kleiner dan normaal waren. De enige afwijking in de laboratoriumuitslagen was een verhoogde SDMA-waarde van 25 μg/dl, en het soortelijk gewicht bleef laag: 1.016. Ze had een normale bloeddruk van 145 mm Hg. Haar UPC-ratio was met 0,1 ook normaal.
Diagnose
Volgens de richtlijnen voor chronische nierziekte (CNZ) van de International Renal Interest Society (IRIS), wezen deze bevindingen uit dat Bess CNZ stadium 2 had, substadium normotensief zonder proteïnurie. Maar gezien haar SDMA-waarde van 25 μg/dl, zou volgens de IRIS-richtlijnen de ernst van de nierziekte van Bess zijn onderschat als er alleen naar kreatinine was gekeken. Behandeling voor CNZ stadium 3 zou daarom moeten worden overwogen.
Uitslagen
Klinische chemie
Totaal T4
Hematologie
Urineonderzoek
Richtlijnen voor CNZ-stagering van IRIS
Discussie
SDMA is betrouwbaarder dan kreatinine bij het beoordelen van de nierfunctie en het vaststellen van ziekte.1-5
Gevallen zoals dat van Bess komen veel voor in de praktijk: oudere dieren die met het vorderen van de leeftijd minder bewegen en spiermassa verliezen. Kreatinine is een afbraakproduct van spieren en als de spiermassa afneemt, heeft dit invloed op de kreatinineconcentratie in het bloed. De SDMA-concentratie wordt niet beïnvloed door de spiermassa en is daarom betrouwbaarder om nierziekte aan te tonen.4,5
IRIS heeft het medisch belang van de SDMA-bepaling ook erkend en heeft de richtlijnen voor het diagnosticeren, stageren en behandelen van CNZ hierop aangepast.
* SDMA is een afkorting van symmetrisch dimethylarginine
Referenties
- Nabity MB, Lees GE, Boggess M, et al. Symmetric dimethylarginine assay validation, stability and evaluation as a marker for early detection of chronic kidney disease in dogs. J Vet Intern Med. 2015;29(4):1036–1044.
- Hall JA, Yerramilli M, Obare E, Yerramilli M, Jewell DE. Comparison of serum concentrations of symmetric dimethylarginine and creatinine as kidney function biomarkers in cats with chronic kidney disease. J Vet Intern Med. 2014;28(6):1676-1683.
- Hall JA, Yerramilli M, Obare E, Yerramilli M, Almes K, Jewell DE. Serum concentrations of symmetric dimethylarginine and creatinine in dogs with naturally occurring chronic kidney disease. J Vet Intern Med. 2016;30(3):794-802.
- Hall JA, Yerramilli M, Obare E, Yerramilli M, Yu S, Jewell DE. Comparison of serum concentrations of symmetric dimethylarginine and creatinine as kidney function biomarkers in healthy geriatric cats fed reduced-protein foods enriched with fish oil, L-carnitine and medium-chain triglycerides. Vet J. 2014;202(3):588-596.
- Hall JA, Yerramilli M, Obare E, Yerramilli M, Melendez LD, Jewell DE. Relationship between lean body mass and serum renal biomarkers in healthy dogs. J Vet Intern Med. 2015;29(3):808-814.